Cây ích mẫu – Vị thuốc đông y quý dành cho phụ nữ

Theo Đông y, ích mẫu có vị đắng, tính hàn, tác dụng phá ứ, hoạt huyết, bổ huyết, điều kinh, lợi thủy tiêu thũng,… Là một vị thuốc quý dành cho phụ nữ, mọi người cùng tham khảo bài viết dưới đây nhé!

Hình ảnh cây ích mẫu

Tìm hiểu về vị thuốc Ích mẫu

Thuốc đông y Ích mẫu là cứu tinh hàng đầu cho phụ nữ, có tác dụng phá ứ, phá huyết, thông kinh lạc, giúp điều kinh và chữa các bệnh phụ khoa cho phụ nữ rất hay, nhất là phụ nữ sau sinh.

Tên gọi

Tên khoa học: Leonurus heterophyllus Sweet
Tên gọi tiếng việt: Ích mẫu.
Tên gọi khác: Cỏ ích mẫu, cây sung úy, dã thiên ma, xú uất thảo, thấu cốt thảo, thiên chi ma,…
Thuộc họ: Lamiaceae (Họ hoa môi).

Đặc điểm nhận biết cây ích mẫu

Là thực vật thân thảo, mọc thẳng đứng, cao chưa tới 1m. Thân thiết diện vuông, toàn thân phủ một lớp lông ngắn đặc trưng của họ hoa môi (Lamiaceae).
Lá mọc đối xứng, xẻ thùy.
Hoa màu trắng hoặc tím hồng, mọc thành cụm ở ngọn cành hay nách lá.
Quả nhỏ, nhẵn, có vỏ màu nâu, chia thành 3 cạnh.

Bộ phận dùng

Toàn bộ phần trên mặt đất đều dùng làm thuốc.

Thành phần hóa học có trong cây ích mẫu

Cây ích mẫu có nhiều thành phần dược chất tốt cho sức khỏe và có lợi cho trị bệnh. Bác sĩ – Giảng viên Trung cấp Y học cổ truyền chia sẻ, có hơn 140 hợp chất chứa trong thân, lá ích mẫu cụ thể như sau:

Alkaloid (leonurine, leonuridine, leonurinine,…): Tác dụng giảm đau, kháng viêm, lợi niệu, giảm co thắt tử cung.
Flavonoid (kaempferol, rutin, quercetin,…): Chống oxy hóa, ngăn ngừa tiến trình lão hóa trong cơ thể.
Iridoid glycoside (galiridoside, ajugol, ajugoside): Hoạt huyết, trừ phong, tăng cường hệ miễn dịch.
Tinh dầu (linalool, 1-octen-3-ol, β-ocimene, 3-octanol,…): Làm thư giãn các cơ trơn, giảm co thắt, đau bụng kinh.
Các acid hữu cơ, diterpene và một vài thành phần khác như tannin, phytol, bufanolide,…

Tác dụng chữa bệnh của cây ích mẫu dành cho phụ nữ

Theo thầy thuốc Y học cổ truyền Sài Gòn cho biết, ích mẫu có vị đắng, tính hàn, tác dụng thanh nhiệt giải độc, quy vào các kinh can, tâm bào, tỳ, thận dùng trong các bài thuốc có tác dụng:

Làm tăng co bóp tử cung có tác dụng ngừa thai, ngoài ra, trong một nghiên cứu mới đây, nó còn được chứng minh có khả năng điều tiết 2 chiều, làm giảm sự co thắt tử cung và nới lỏng khi tử cung đang bị co thắt.
Dùng trị kinh bế, tắc kinh, kinh nguyệt không đều, phụ nữ sau đẻ sót nhau, ứ huyết gây đau bụng, viêm niêm mạc dạ con, mắt mờ,…
Trị huyết hư, khí hư ra nhiều, khó có thai.
Kích thích cơ bàng quang gây lợi niệu, tiêu thũng, giải độc.
Tác dụng tốt cho tim mạch, cải thiện tuần hoàn, tăng cường lưu thông máu, chống kết tập tiểu cầu, ngăn ngừa máu đông gây thuyên tắc mạch.
Tác dụng lên hệ thần kinh, kích thích trung khu hô hấp tạo cảm giác thoải mái, thông thoáng đường thở, thuận lợi trao đổi khí.
Có lợi cho hệ tiêu hóa, kích thích co bóp cơ trơn dạ dày, khiến thức ăn dễ tiêu, ăn ngon miệng hơn.
Thành phần alkaloid và flavonoid có tác dụng diệt khuẩn, chống viêm, làm đẹp da, tăng cường miễn dịch cho cơ thể.

Nhìn chung, cây ích mẫu là vị thuốc lành tính, không gây tác dụng phụ cho sức khỏe. Nhưng không vì thế mà bạn chủ quan, hoặc lạm dụng cây thuốc.