1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (3 votes, average: 2,33 out of 5)
Loading...
Chia sẻ:

Những lợi ích tuyệt vời của Artiso đối với sức khoẻ con người

Artiso là một thảo dược không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao mà còn là cây thuốc quý tốt cho sức khoẻ con người và thường dùng làm thuốc chữa các bệnh về gan và ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, làm giảm cholesterol trong máu. Hãy cùng tìm hiểu những lợi ích tuyệt vời của thảo dược quý này.

Đặc điểm cây Artiso

Tên gọi khác: a-ti-sô, ác-ti-sô

Tên khoa họcCynara scolymus L., Họ Hoa Cúc (Asteraceae)

Dược sĩ CKI Nguyễn Hồng Diễm giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM chia sẻ, Artiso là cây thảo, thân ngắn, được bao bên ngoài bởi một lớp lông trắng và có khía dọc trên thân. Cây mọc thẳng và cứng, cao cây khoảng 1 – 1,2m và có thể cao đến 2m nếu được trồng trong điều kiện thích hợp. Lá to, mọc so le, cuống lá ngắn to, phiến lá có răng và xẻ thùy sâu, màu xanh lục với mặt dưới lá có lớp lông màu trắng. Hoa Artiso có màu sắc đỏ tím hoặc tím nhạt, mọc thành cụm ở ngọn và được bao bên ngoài là lá bắc to, dày. Quả nhẵn bóng có màu nâu thẫm, có lông trắng.

Cây Artiso có nguồn gốc từ Địa Trung Hải (niềm nam Châu Âu). Hiện nay, cây Artiso được trồng chủ yếu ở các nước trên thế giới như: Pháp, Anh, Mỹ, Ý, Tây Ban Nha,… Tại Việt Nam, cây Artiso được trồng ở các nơi có nhiệt độ ôn hòa, có khí hậu lạnh như Sa Pa (Lào Cai), Tam Đảo, và được trồng nhiều nhất ở Đà Lạt (Lâm Đồng) để lấy nguyên liệu làm thuốc.

Cây Artiso thường được gieo hạt vào tháng 10 hoặc tháng 11 hằng năm và bứng ra trồng vào tháng 1 hoặc 2. Thu hoạch lá Artiso vào năm thứ nhất của thời kỳ sinh trưởng hoặc vào cuối màu hoa. Lá thu hái lúc cây mới ra hoa hoặc sắp ra hoa để làm thuốc.

Bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây Artiso gồm thân, lá, hoa và rễ. Sử dụng cụm hoa, lá bắc có phần gốc nạt dùng làm thức ăn.

Cây Artiso thu hoạch được thường được rửa sạch, đem đi sấy hoặc phơi khô, được bảo quản trong gói kín.

Bông Artisô là loại rau cao cấp thường dùng nấu canh hầm xương giò heo hoặc luộc ăn. Cây Artiso được sử dụng dưới nhiều dạng như dùng tươi, khô, làm trà, nấu cao, phối hợp trong các bài thuốc đông y hoặc dạng viên nén.

Cây Artiso chứa một số thành phần hoá học quan trọng trong các bộ phận dùng như:

Artiso: chứa các acid hữu cơ như acid phenol (cynarin, Silymarin), acid alcol, acid succinic, acid hydroxymethylacrilic, acid malic, acid lactic, acid fumaric. Các hợp chất flavonoid: cynarosid, scolymosid. Ngoài ra còn có các men: oxydase, peroxidase,…có tác dụng chống oxi hoá.

Thân và lá Artiso: chứa muối hữu cơ của các kim loại như kali, canxi, magie, natri.

Hoa Artiso: Thành phần dinh dưỡng của hoa artiso tươi có 81% nước, 3,15% protein, 9,3 % carbohydrate, 1,5% chất xơ, 0,30% lipid, 15,50% glucid, giàu vitamin A, B, C và các chất khoáng như mangan, phosphor, sắt, kali, natri, lưu huỳnh, magie. Trong 100g hoa artiso cung cấp 50-75 calo. Ngoài ra, hoa Artiso chứa nhiều taraxasterol và faradiol, Inulin, Inulinaza, Tanin là những chất có tác dụng kháng viêm mạnh.

Rễ cây Artiso: không có dẫn chất của acid caffeic như clorogenic, sesquiterpen lacton.

Những lợi ích công dụng tuyệt vời của Artiso đối với sức khoẻ con người?

Giá trị dinh dưỡng cao có trong hoa Artiso

Artiso là loại thảo dược có thể được sử dụng làm nguyên liệu cho các món ăn ngon và bổ dưỡng cho sức khỏe. Người ta thường dùng lá bắc và hoa của cây Artiso dùng làm rau ăn hoặc kết hợp với xương hoặc gan lợn để nấu thành canh hoặc hầm, ăn vào rất tốt cho cơ thể.

Trong Artiso có chứa Cynarin và Silymarin, đây là hai chất có tác dụng chống oxy hóa, giúp thanh lọc và bảo vệ tế bào gan. Ngoài ra, hoa Artiso còn chứa những chất như: Inulin, Inulinaza, Tanin, các muối hữu cơ của các kim loại Kali, Canxi, Magiê, Natri…Các hợp chất này có tác dụng giảm Cholesterol và Ure trong máu, tăng tiết mật, lợi tiểu. Bên cạnh đó, hoa Artiso còn có tác dụng lọc sạch các độc tố trong gan, góp phần chữa các bệnh lý về gan hiệu quả, hỗ trợ chức năng của hệ tiêu hóa, giúp lợi tiểu, nhuận tràng; Artiso còn giúp làn da đẹp, chống lại sự khô ráp của làn da, giúp da ít mụn hơn.

Canh hoa Artiso hầm giò heo: Chuẩn bị hoa Artiso rửa sạch, chẻ dọc làm 4, nhặt bỏ hết phần nhụy hoa, cuống hoa cắt lát mỏng. Giò heo rửa sạch, ướp với muối, bột niêm, hành tím, tiêu để cho thấm gia vị. Cho tất cả hoa Artiso và giò heo đã chuẩn bị vào nồi. Hầm cho đến khi nguyên liệu mềm thì nêm nếm vừa miệng, rắc thêm hạt tiêu, hành lá, rau mùi để món ăn thêm phần hấp dẫn.

Giải nhiệt cơ thể, giải độc gan, tăng cường chức năng gan

Theo Đông y, Artiso có vị ngọt hơi đắng, tính mát và nhuận trường. Artiso có tác dụng thanh nhiệt, mát gan, lợi mật, lọc máu, lợi tiểu, giải độc gan, bổ gan thận, tăng cường chức năng gan, điều hòa men gan tăng cao. Đặc biệt tất cả các bộ phận của cây Artiso như lá, hoa, thân và rễ cây đều dùng làm thuốc. Mỗi bộ phận của cây Artiso đều có ích cho sức khoẻ con người và được sử dụng trong các bài thuốc dân gian để hỗ trợ điều trị các bệnh về gan như: vàng da, nóng gan, viêm gan, suy gan, suy thận, sỏi mật, nhiễm độc gan, viêm thận cấp và mạn tính. Ngoài ra, Artiso còn chữa thấp khớp, sưng khớp xương, thống phong, thủy thũng, đái tháo đường, lợi sữa cho phụ nữ sau sinh, tăng cường hệ tiêu hóa, tăng bài tiết dịch mật, hạ cholesterol trong máu. Bạn có thể dùng Artiso tươi, sấy khô, trà khô, trà túi lọc hoặc là cao Artiso đem pha với nước nóng rồi uống hàng ngày. Ngoài ra trong Atisô còn có chứa rất nhiều các vitamin như A, B1, B2, C, các chất khoáng như mangan, phospho, sắt và calori giúp bồi bổ cơ thể, giúp tiêu hoá, tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.

Cách nấu trà giải nhiệt cơ thể, giải độc gan

Lấy 2 cụm hoa Artiso lớn, 3,5 lít nước, 1 bó lá dứa, 60gram đường phèn. Các nguyên liệu rửa sạch. Cho cụm hoa Artiso đã cắt bỏ phần cuống vào nồi nước đang sôi, đun đến khi cụm hoa Artiso mềm nhừ. Cho lá dứa đã được cuộn tròn hoặc buộc lại và đường phèn vào nồi và tiếp tục đun thêm 10 phút. Gạn lấy nước, bỏ phần bã, để nước nguội và đóng vào bình, đặt vào tủ lạnh và uống dần. Bạn có thể uống thay thế nước lọc mỗi ngày, giúp giải nhiệt cơ thể, đặc biệt vào các ngày nắng nóng.

Trà Artiso mang tới rất nhiều lợi ích cho sức khoẻ, trong đó nổi bật nhất là tốt cho gan. Theo nhiều nghiên cứu thì các hoạt chất có trong trà Artiso, điển hình là chất cynarin và silymarin được xem là 2 chất chống oxy hoá có tác dụng phục hồi chức năng gan, giải độc gan, giúp loại bỏ các độc tố trong gan. Vì vậy, Artiso hỗ trợ điều trị hiệu quả các bệnh về gan như viêm gan B mãn tính, suy giảm chức năng gan hoặc tang men gan.

Không những thế riêng hoạt chất Cynarin có trong lá Artiso của còn có công dụng điều tiết dòng chảy của mật trong hệ thống dẫn mật, kích thích tăng tiêt mật gấp 4 lần so với bình thường, giúp cho gan bài tiết chất độc và phục hồi chức năng gan, giúp lá gan của bạn trở nên khoẻ mạnh hơn.

Ngoài ra thì uống trà Artiso mỗi ngày còn cung cấp một hàm lượng chất xơ cực kỳ lớn, rất tốt cho hệ tiêu hoá, giúp làm giảm gánh nặng cho gan trong việc bài tiết chất độc. Vì vậy Artiso không chỉ giúp hỗ trợ điều trị mà còn giúp phòng ngừa các bệnh về gan rất tốt. Thậm chí thì trước đây người ta còn thường xuyên uống trà Artiso mỗi ngày trong thời gian dài như một loại thảo dược thay thế cho thuốc trong điều trị các bệnh về gan.

Khi uống trà Artiso thì lá gan sẽ khoẻ mạnh hơn, vì thế mà sẽ nhanh chóng đẩy lùi mụn nhọt trên da, da dẻ trở nên mịn màng và trắng sáng hơn. Đồng thời giúp người bệnh gan kích thích ăn uống ngon hơn, tiêu hoá và lên cân tốt hơn.

Theo y học hiện đại

Artiso có tác dụng lợi tiểu làm tăng sự bài tiết urê, acid uric qua thận tiết niệu, hạ cholesterol trong máu. Dùng hỗ trợ điều trị bệnh gút, bệnh cao huyết áp, bệnh tim mạch và gan nhiễm mỡ. Artiso được xem là vị thuốc quý cho gan, mật và thận. Lượng mật bài tiết gấp 4 lần khi tiêm dung dịch artiso sau 2 – 3 giờ. Ngoài ra, còn có tác dụng chống viêm mạnh.

 

Những cảnh báo lưu ý khi dùng Artiso?

Theo các bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho biết thêm, Những người bị bệnh gan mà dùng trà Artiso thì cần lưu ý tìm mua sản phẩm chính hãng, chất lượng cao, nên mua ở những địa chỉ hoặc nhà phân phối trà Artiso uy tín là tốt nhất, sẽ giúp đem lại hiệu quả tối ưu trong việc giải độc gan, phục hồi chức năng cho gan.

Không nên mua sản phẩm kém chất lượng, nhất là mua phải hàng giả, hàng nhái hoặc sản phẩm có tẩm chất bảo quản độc, khiến gan nhiễm độc nặng hơn, sẽ gây thêm áp lực cho gan hoạt động quá mức, dẫn đến suy gan.

Khi dùng Artiso phải rửa sạch bằng nước nhiều lần. Vì trong hoa và lá Artiso có nhiều lông nhung dễ bám bụi cát, cũng như thuốc bảo vệ thực vật.

Lưu ý các bộ phận của cây artiso có chứa nhiều enzym oxy hóa, các enzym này hoạt động rất mạnh, gây phá hủy các hoạt chất trong dược liệu.

Do Artiso có tính hàn, không nên sử dụng nhiều cho người tỳ vị hư hàn hoặc đang bị tiêu chảy, đau bụng lạnh.

Không nên lạm dụng cây Artiso, nếu sử dụng quá nhiều có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn như: gây hại chức năng gan, trướng bụng, cơ thể mệt mỏi.

Cây Artiso có những lớp lông tơ nhỏ, nếu tiếp xúc quá nhiều có thể gây da kích ứng da, ngứa, nổi mẩn đỏ. Không được sử dụng cây Artiso với các đối tượng dị ứng hoặc mẫn cảm với các thành phần có trong cây hoặc cũng có thể bị ứng với các loại cây thuộc họ Cúc.

Người bị tắc ống mật, bị sỏi mật không được sử dụng cây Artiso. Các đối tượng đang sử dụng muối sắt cũng không nên dùng cây Artiso, bởi Artiso có thể ngăn chặn sự hấp thụ muối sắt ấy.

Thường xuyên kiểm tra hàm lượng cholesterol có trong máu nếu dùng hoa artiso trong thời gian dài để chữa bệnh mỡ trong máu.

Phụ nữ mang thai và cho con bú cần hỏi ý kiến bác sĩ dược sĩ trước khi sử dụng.

Bạn cũng nên phân biệt hoa artiso xanh với artiso đỏ. Loại hoa đang được đề cập trong trường hợp này là artiso xanh. Hoa artiso đỏ có tên khoa học là Hibiscus sabdariffa, thuộc họ Cẩm quỳ (Malvaceae) và có tên gọi khác là hoa Bụt giấm.

Atriso có thể tương tác với thuốc nào?

Artiso có thể ngăn chặn hấp thụ các thuốc bổ sung muối sắt và làm giảm lượng đường trong máu, do đó ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm của bạn.

Thuốc có thể tương tác với những thuốc khác bạn đang dùng hay tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn. Tham khảo ý kiến tư vấn của bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng artiso.

Mặc dù Artiso là loại thảo dược có giá trị dinh dưỡng cao, dược tính cao và có rất ít tác dụng phụ, nhưng bạn cũng cần tham khảo ý kiến từ các bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng Artiso để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

DSCK1. NGUYỄN HỒNG DIỄM

Share this post