Cây ké đầu ngựa với tên gọi khác là cây thương nhĩ tử, cây có tính ấm mang vị đắng và có độc tính. Đây là loài cây được dùng làm thuốc để chữa trị nhiều bệnh lý khác nhau. Hãy cùng Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tìm hiểu rõ hơn về dược liệu ké đầu ngựa qua bài viết dưới đây.
- Tìm hiểu một số bài thuốc và công dụng của vị thuốc Đông y Trinh nữ hoàng cung
- Dược liệu với công dụng đặc trị dạ dày – Lá khôi
- Một số bài thuốc Đông y hỗ trợ điều trị bệnh từ quả trám
Cây ké đầu ngựa mọc hoang dại khắp nước ta
1. Thông tin thực vậy chung về cây ké đầu ngựa
Theo giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Cây ké đầu ngựa thuộc vào họ Cúc – Asteraceae, tên khoa học: Xanthium strumarium L., thuộc họ Cúc – Asteraceae. Trong dân gian, cây ké đầu ngựa có nhiều tên gọi khác nhau như cây mac nháng, cây phắc ma hay thường được gọi nhất là cây xương nhĩ.
Cây ké đầu ngựa được chia làm nhiều loại khác nhau bao gồm ké hoa đào, ké hoa vàng, ké đồng tiền và ké đầu ngựa. Cây ké đầu ngựa có vị ngọt nhạt, đắng nhẹ và mang tính ấm. Cây ké đầu ngựa được xếp vào nhóm dược liệu nằm trong nhóm các vị thuốc Tân ôn giải biểu dùng chữa cảm lạnh và những bệnh xâm nhập vào phần biểu – phần ngoài cơ thể.
Cây ké đầu ngựa mọc hoang dại khắp nước ta
Cây ké đầu ngựa rất ưa ẩm và ưa sáng, cây thường mọc tập trung theo những bụi lớn. Mùa hè chính là thời điểm mà cây ké đầu ngựa phát triển nhanh nhất. Cây sau khi đơm hoa và kết trái sẽ tàn dần. Một cây sẽ cho ra nhiều quả, quả ké đầu ngựa có gai móc bên ngoài giúp quả dễ bám vào người hay động vật để giúp phát tán hạt đi xa. Ngoại trừ đất quá khô hay đất nhiều sỏi đá, ngập úng thì cây ké đầu ngựa có thể sinh trưởng và phát triển tốt trên các loại đất còn lại.
2. Thành phần hóa học có trong cây ké đầu ngựa
Theo Giảng viên Dược – Trường Cao đẳng Y dược Pasteur: Trong cây ké đầu ngựa có nhiều hoạt chất đa dạng như: iot, các chất béo, chất nhựa, xanthamin, xantheti, saponin, alcaioid, vitamin C, cacboxi atratylozit,… Bên cạnh đó còn chứa những chất độc như cholin, hydroquinon,… Toàn cây chứa nhiều đạm là nguồn phân hữu cơ dồi dào. Quả ké đầu ngựa có chứa sequiterpen lacton, xanthinin, xathanin và xanthumin và iod hữu cơ. Rễ cây có chứa rất nhiều stigmasterol và sitosterol.
3. Cây ké đầu ngựa và những công dụng điều trị bệnh
- Công dụng kháng viêm
Trong hạt ké đầu ngựa có chứa hoạt chất sitosterol-D-glucoside dồi dào, đây là chất có khả năng loại bỏ các loại vi khuẩn gây bệnh viêm nhiễm và giúp ức chế sự tăng sinh và quá trình hình thành, phát triển ở vi khuẩn. Ngoài ra, dẫn chất được chiết xuất từ hạt ké đầu ngựa còn giúp diệt khuẩn nhất là vị trí ở miệng vết thương hở.
- Giúp ổn định lượng đường trong máu
Hoạt chất có trong quả ké đầu ngựa có công dụng làm chậm quá trình hấp thu đường vào máu bên cạnh đó còn giúp thúc đẩy quá trình sản sinh insulin từ đó giúp cân bằng đường huyết.
- Giảm thiểu sự căng thẳng và lo âu
Hoạt chất xanthumin có trong ké đầu ngựa đã được nghiên cứu và chứng minh rằng có tác dụng giúp giảm thiểu sự mệt mỏi và căng thẳng, hạn chế quá trình ức chế lên hệ thần kinh trung ương giúp tạo cảm giác nhẹ nhàng và thư thái.
- Điều trị viêm xoang
Theo thuốc đông y ké đầu ngựa có chứa những hoạt chất kháng sinh do đó có công dụng điều trị tình trạng nghẹt mũi, hắt hơi, hay bị chảy nước mũi và những biểu hiện khác của bệnh viêm xoang. Ngoài ra, còn giúp ngăn ngừa nhiễm virus và hạn chế bị tổn thương, bảo vệ niêm mạc mũi.
- Chữa lở loét và mụn nhọt ngoài da
Ké đầu ngựa là dược liệu, thảo dược duy nhất trong thành phần có chứa xanthium – hoạt chất có công dụng kháng khuẩn và chống viêm mạnh, giúp đẩy nhanh quá trình chữa lành vết thương và điều trị mụn nhọt, lở loét ngoài da.
Quả ké đầu ngựa có nhiều công dụng trị bệnh
Dùng quả và hạt ké đầu ngựa đem đi phơi khô sau đó xay mịn thành bột để dùng điều trị các bệnh da liễu như ngứa ngáy, da bị ghẻ, eczema, vết sâu bọ cắn… Đặc biệt dầu ép từ quả ké đầu ngựa hỗ trợ điều trị bệnh về bàng quang, viêm quầng do liên cầu hay bệnh herpes.
Ngoài ra, quả ké đầu ngựa được xem là một loại dược liệu quý dùng để phòng bệnh bướu cổ, giúp hỗ trợ hạ nhiệt, giảm sốt, giúp cơ thể ra mồ hôi, chữa cảm lạnh và thấp khớp, giúp lợi tiểu, an thần.
4. Một số điều cần lưu ý khi sử dụng ké đầu ngựa để trị bệnh
- Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ Y học cổ truyền hoặc bác sĩ Đông y trước khi sử dụng ké đầu ngựa để trị bệnh.
- Để tránh xảy ra tương tác với những hoạt chất có trong ké đầu ngựa, người bệnh cần cung cấp đầy đủ thông tin về những loại thuốc hay thực phẩm chức năng đang sử dụng
- Tùy theo cơ địa của từng người mà liều lượng cũng như thời gian dùng thuốc sẽ khác nhau vì vậy cần kiên trì khi sử dụng phương pháp điều trị bằng dược liệu Đông y
- Không dùng ké đầu ngựa cho phụ nữ có thai và đang cho con bú hay đối tượng là trẻ em
- Không dùng chung ké đầu ngựa với thịt ngựa và thịt lợn vì dễ gặp phải tác dụng phụ nổi quầng trên da.
- Không dùng ké đầu ngựa khi cơ thể đang bị nhức đầu do khí huyết kém hay quan sát thấy cây đã mọc mầm.
Theo giảng viên Cao đẳng Dược cho biết: Hy vọng rằng những thông tin được chia sẻ trên đây của Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về loại dược liệu Ké đầu ngựa. Cần nhớ rằng nếu đang có ý định dùng ké đầu ngựa để điều trị bệnh lý nào đó, chúng ta cần tham khảo kỹ lưỡng ý kiến của bác sĩ và các chuyên gia.
XEM THÊM: DUOCHOCVIETNAM.EDU.VN