Loading...
Bất cứ loại thuốc chữa bệnh nào khi đưa vào cơ thể cũng có thể gây ra các tác dụng phụ ở các mức độ khác nhau. Thuốc trầm cảm có tác động lên não bộ nên khi sử dụng cần tuân thủ nghiêm ngặt nhắc nhở từ Dược sỹ.
Bất lợi khi dùng thuốc
Các loại thuốc điều trị bệnh trầm cảm được sử dụng phổ biến là loại thuốc chống trầm cảm ba vòng (amitriptylin, amitriptylinoxide, clomipramine, nortriptyline…) và loại thuốc tái hấp thu chọn lọc serotonin (SSRI) gồm: fluoxetine, dapoxetine, paroxetine… Ngoài ra còn có thuốc ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine (SNRIs) gồm: desvenlafaxine, duloxetine, venlafaxine; các thuốc như chất ức chế monoamine oxidase (MAO) và tricyclics. Với từng trường hợp bệnh, Bác sĩ và Dược sỹ sẽ chỉ định loại thuốc, liều dùng và thời gian dùng thuốc.
Thuốc chống trầm cảm là những thuốc để lại nhiều tác dụng phụ. Với loại thuốc chống trầm cảm ba vòng, tác dụng phụ hay gặp nhất là: nhịp tim nhanh, tụt huyết áp tư thế, khô miệng, táo bón, bí tiểu, rối loạn chức năng tình dục và bệnh nhân có thể xuất hiện nhìn mờ. Ngoài ra, thuốc còn có tác dụng an dịu, gây ngủ. Đây là một tác dụng tốt vì phần lớn bệnh nhân trầm cảm bị mất ngủ. Với nam giới thì còn đáng ngại hơn vì thuốc ảnh hưởng tới tình dục, làm giảm khả năng cương, làm giảm ham muốn tình dục đối với cả nam và nữ.
Tránh tác dụng phụ từ thuốc trầm cảm
Làm gì để hạn chế?
Buồn nôn: Là tác dụng phụ thường thấy nhất của thuốc và cũng là lý do khiến bệnh nhân muốn ngưng thuốc trầm cảm. Ðể tránh buồn nôn, nên uống thuốc khi no bụng, uống thuốc với nhiều nước.
Tăng cân: Ðể tránh tăng cân, nên ăn nhiều rau trái cây và các loại hạt, tăng cường vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày.
Mất ngủ: Nên uống thuốc vào buổi sáng, hạn chế sử dụng thực phẩm có caffein. Người bệnh nên tập yoga, thư giãn hoặc thiền trước khi đi ngủ. Nếu cần, có thể đề nghị bác sĩ cho uống thêm thuốc an thần vào buổi tối.
Kích động, bồn chồn, lo lắng: Ðể giảm khó chịu này, có thể xin bác sĩ cho dùng thuốc an thần một thời gian ngắn và tập thiền, thư giãn, tham gia tập thể dục nhẹ nhàng.
Mệt mỏi, buồn ngủ: Để tránh khó chịu, nên uống thuốc 2 giờ trước khi đi ngủ; cố gắng ngủ 15-30 phút buổi trưa, vận động nhẹ, không lái xe cho tới khi hết mệt mỏi.
Rối loạn tình dục: Đây là tác dụng phụ rất đáng ngại. Ðể tránh tác dụng ngoại ý này, nên thông báo với bác sĩ ngay khi thấy có các dấu hiệu: giảm ham muốn, rối loạn cương… Bệnh nhân có thể được đổi thuốc điều trị và được tư vấn lập kế hoạch “quan hệ” trước giờ uống thuốc.
Táo bón: Nên uống nhiều nước, ăn nhiều rau trái cây, vận động cơ thể đều đặn. Nếu tình trạng táo bón không cải thiện có thể đề nghị bác sĩ cho dùng thêm thuốc nhuận tràng.
Những lưu ý từ người bệnh
Bệnh nhân phải tuyệt đối tuân thủ chỉ định dùng thuốc của bác sĩ, không tự ý ngưng thuốc giữa chừng hoặc tự dùng thêm thuốc khác mà không có ý kiến của bác sĩ điều trị. Người bệnh nên tham gia các hoạt động đoàn thể, các sinh hoạt văn hóa nghệ thuật, tăng cường hoạt động thể dục thể thao, khiêu vũ vừa sức, để thấy yêu đời hơn. Không uống bia, rượu khi đang dùng thuốc vì bia rượu làm giảm hiệu quả của thuốc chống trầm cảm.
BS. Đinh Tùng Anh
