Tìm hiểu công dụng chữa bệnh từ cây thồm lồm

Cây thồm lồm mọc hoang ở nhiều vùng thôn quê Việt Nam. Trẻ em ở một số nơi thường hái ăn vì vị chua của nó. Ít người biết rằng cây thồm lồm còn có tác dụng chữa nhiều bệnh như viêm da, kiết lỵ, và sốt rét. Dưới đây là thông tin chi tiết về đặc tính và công dụng của cây thồm lồm.

Đặc điểm của cây thồm lồm

Tên khoa học: Polygonum sinense L.
Tên khác: Mía bẻm, đuôi tôm, cây lôm, chuồng chuồng, mía giò, mía nung, săm koy (Luang Prabang).
Thuộc họ: Rau răm – Polygonaceae.
Phân bố: Cây thồm lồm chủ yếu phân bố ở các nước như Lào, Nhật Bản, Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia. Ở Việt Nam, cây mọc hoang tại đồng bằng, rừng thưa, đất ruộng, bụi cây và bờ rào ven đường.
Mô tả: Theo Dược sĩ CKI Nguyễn Quốc Trung, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, Cây thồm lồm là cây thân thảo, đứng và sống dai. Thân nhẵn, có rãnh dọc, có thể dài từ 2-3m và leo lên cây cao. Lá nguyên, hình bầu dục hoặc hơi thuôn, mọc so le. Cuống lá hơi tròn, các lá phía trên nhỏ hơn và gần như không có cuống, ôm vào thân. Lá dài khoảng 4-7cm, rộng 3-5cm, có 2 tai nhỏ tròn ở phía dưới. Bẹ chìa mỏng ôm lấy 2/3 đốt. Cụm hoa hình đầu, mọc thành chùm xim dài 5-7cm, chứa nhiều hoa nhỏ màu trắng. Hoa thường nở từ tháng 6-8. Quả nhỏ, 3 cạnh thuôn dài, có hạch cứng và khi chín sẽ màu đen, thường xuất hiện từ tháng 9-10. Thân cây có vị ngọt, là món khoái khẩu của trâu bò.
Thành phần hóa học: Cây thồm lồm chứa các hợp chất như myricyl alcohol, oxymethylanthraquinon, rubin, anthraquinon, rheum emodin, glucosid, vitamin C và caroten.

Cây thồm lồm chữa bệnh gì?

Theo Đông y, cây thồm lồm gai có tính mát và vị chua, ngọt, có tác dụng tiêu độc, giải nhiệt. Cây này được dùng để chữa các bệnh như đau dạ dày, mụn nhọt, kinh phong, sưng lở, lở ngứa, viêm da, và kiết lỵ. Ở Ấn Độ, thồm lồm còn được sử dụng để điều trị vết thương và chống bệnh scorbut.

Cây thồm lồm được dùng trong các vấn đề như

Lỵ, viêm đường ruột
Viêm gan, đục giác mạc
Viêm amidan, viêm họng, ho gà, bạch hầu
Nấm âm đạo, viêm vú, bạch đới
Mụn nhọt, vết thương, chốc lở, rắn cắn
Ngộ độc, dùng làm thuốc nôn.

Thu hái và chế biến Cây thồm lồm

Thu hái: Cây thồm lồm mọc quanh năm. Có thể thu hái toàn bộ cây và lá tươi để chế biến hoặc phơi khô để sử dụng.

Giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho hay, Các đơn thuốc chế biến từ thồm lồm

Viêm nang lông: Sắc 20g thồm lồm gai và 15g bồ công anh để uống trong ngày. Để bôi ngoài, kết hợp 2 phần thồm lồm gai với 1 phần ô tặc cốt (mai mực), tán thành bột mịn và trộn với một ít dầu vừng. Dùng bông thấm thuốc bôi lên vùng viêm nang lông, thực hiện 3-4 lần mỗi ngày.
Chốc đầu: Nấu lá trầu với nước để rửa sạch vùng da đầu bị chốc. Giã nhuyễn 30g lá thồm lồm gai, vắt lấy nước cốt và bôi lên vùng da bị chốc 2 lần mỗi ngày cho đến khi khỏi bệnh.
Mụn nhọt: Sắc 20g lá thồm lồm gai và 10g lá khổ sâm, uống 2 lần mỗi ngày. Đồng thời, giã nhuyễn lá thồm lồm gai để đắp lên mụn nhọt 2 lần mỗi ngày cho đến khi khỏi bệnh.
Viêm da đầu: Rửa sạch và thái nhỏ 100g thồm lồm gai và 30g lá thông đuôi ngựa sắc lấy nước để gội đầu. Gội hàng ngày hoặc cách ngày một lần
Lở ngứa: Nấu 20g lá thồm lồm gai, 15g rau sam, 15g kinh giới và 8g hoa kim ngân để tắm 2 lần mỗi ngày cho đến khi khỏi bệnh.
Xơ gan: Dùng 20g thồm lồm gai, 10g đại phúc bì, 12g thổ phục linh, 10g kim tiền thảo, 15g nhân trần, 6g hoàng liên, 10g cỏ seo gà và 10g mộc hương. Rửa sạch và cho vào ấm, đổ 700ml nước sắc còn 250ml, chia 3 lần uống trong ngày. Một lộ trình kéo dài 10 ngày.