Các vấn đề bạn cần biết về mụn nhọt

Nhọt thường xuất hiện trên vùng da có tiết dầu như mặt, nách, bẹn, gây đau sưng. Thường không kéo dài, nhọt nhỏ có thể tự hết, nhưng nếu không chăm sóc kỹ, có thể phát triển thành cụm gây biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng lan rộng, nhiễm trùng máu.

Bản chất của nhọt

Theo các dược sĩ, giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, Nhọt là một dạng nhiễm trùng da xuất phát từ lỗ chân lông hoặc tuyến dầu nhờn. Ban đầu, vùng da nhỏ nhiễm trùng sẽ trở nên đỏ và hình thành một u mụn cứng. Sau 4 đến 7 ngày, dịch mủ sẽ hình thành dưới da.

Nhọt thường xuất hiện chủ yếu trên mặt, cổ, nách, vai và mông. Khi xuất hiện gần mí mắt, nó được gọi là mụt lẹo. Nếu nhiều nhọt tụ lại thành nhóm, tình trạng này được gọi là bệnh hậu bối (carbuncle), có thể gây nguy hiểm hơn.

Ban đầu, nhọt có kích thước nhỏ như hạt đậu và màu đỏ. Khi có dịch mủ, nhọt sẽ lớn lên và gây đau đớn hơn. Nền da xung quanh nhọt sẽ đỏ và sưng. Phần đỉnh của nhọt có đầu nhân mủ nhỏ màu vàng hoặc trắng. Sau một thời gian, đầu nhân mủ này sẽ vỡ và dịch mủ sẽ thoát ra ngoài. Một số người mắc bệnh hậu bối (nhọt cụm) còn có triệu chứng như sốt và mệt mỏi.

Nguyên nhân chủ yếu của nhọt là vi khuẩn, thường xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương nhỏ hoặc theo sợi lông. Một số yếu tố như tiểu đường, hệ miễn dịch suy yếu, thiếu dinh dưỡng, vệ sinh cá nhân kém, và tiếp xúc với hóa chất độc hại có thể tăng nguy cơ mắc bệnh.

Biến chứng của nhọt

Nhọt thường không gây nhiều biến chứng, nhưng có trường hợp nó có thể tiến triển thành mụn nhọt tái phát, đặc biệt khi người bệnh trải qua ba lần xuất hiện nhọt trong một năm. Mụn nhọt tái phát thường lan rộng và xuất hiện dễ dàng hơn, đặc biệt là trong gia đình. Vị trí thường xuất hiện nhọt tái phát là ở những khu vực có nếp gấp da như dưới vú, dưới nếp gấp bụng, dưới cánh tay và vùng bẹn. Việc thăm bác sĩ để được điều trị đúng cách là quan trọng khi có dấu hiệu của mụn nhọt tái phát.

Một số người có thể mắc bệnh lý viêm tuyến mồ hôi mủ, có triệu chứng tương tự như mụn nhọt tái phát, nhưng đây là một bệnh lý mãn tính và nghiêm trọng hơn. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh này có thể gây sẹo xấu và nặng hơn.

Nhiễm trùng thứ phát do nhọt không phổ biến, nhưng có thể dẫn đến nhiễm trùng máu khi vi khuẩn xâm nhập vào máu. Mặc dù nhiễm trùng máu không thường xuyên xảy ra, nhưng có thể được ngăn chặn bằng cách thực hiện và tuân thủ điều trị.

Các triệu chứng của nhiễm trùng nghiêm trọng mà người bệnh cần chú ý bao gồm vùng da quanh nhọt bị nhiễm trùng (đỏ, nóng, sưng và đau), sự xuất hiện của nhiều nhọt quanh nhọt gốc, sốt, sưng hạch. Mặc dù nhọt thường không đòi hỏi cấp cứu ngay lập tức, nhưng nếu có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào hoặc nếu người bệnh có sốt và cảm giác lạnh, họ nên đến phòng cấp cứu ngay lập tức để nhận được sự chăm sóc kịp thời.

Chẩn đoán và điều trị nhọt

Bác sĩ sẽ chẩn đoán nhọt dựa trên thăm khám lâm sàng, và đối với những nhọt lớn hoặc nhọt cụm, việc thăm khám để kiểm tra và xẻ chích an toàn vào ổ nhọt là quan trọng. Trong những trường hợp nhọt mềm không tự vỡ, can thiệp từ bác sĩ cũng có thể là cần thiết.

Bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh để điều trị nhiễm trùng, đặc biệt là đối với nhọt trên mặt, để giảm nguy cơ nhiễm trùng thứ phát và tránh sẹo xấu. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu các xét nghiệm liên quan để đánh giá mức độ nghiêm trọng của nhọt, bao gồm lấy mẫu dịch mủ để nuôi cấy, định danh vi khuẩn, và kiểm tra sự kháng thuốc của chúng để xác định loại kháng sinh phù hợp.

Dù nhọt được chích rạch tại cơ sở y tế hay tự vỡ, việc theo dõi và thay băng chăm sóc vết thương hàng ngày là quan trọng để đảm bảo lành vết. Tuân thủ đúng liều lượng và lịch trình điều trị theo đơn của bác sĩ là quan trọng. Nếu vết thương trở nên đỏ hoặc có dấu hiệu nặng hơn, việc tái khám sớm nhất có thể là cần thiết.

Ngăn ngừa nhọt thế nào?

Giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho hay, Không thể ngăn chặn sự xuất hiện của nhọt, nhưng có thể ngăn chặn sự lan rộ của nó bằng cách:

Đắp vết thương bằng gạc sạch.
Luôn rửa sạch tay và vệ sinh vết thương thường xuyên.
Khi bị nhọt, giặt và giữ quần áo chăn màn sạch sẽ để tránh lây lan: Giặt bằng nước nóng, sấy bằng nhiệt độ cao. Giữ vệ sinh môi trường sống và tránh dùng chung các dụng cụ vệ sinh có tiếp xúc trực tiếp với da như dao cạo, khăn mặt.

Nhọt không thường gây nguy hiểm, tuy nhiên, nếu gây đau kèm sốt hoặc tái phát nhiều lần, bệnh nhân nên đến các cơ sở y tế để kiểm tra và được hướng dẫn từ bác sĩ.