Theo Dược sĩ CKI Nguyễn Quốc Trung, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, Rau má (Centella asiatica), còn được gọi là tích tuyết thảo hay liên tiền thảo, thường sinh trưởng tại những nơi ẩm ướt, râm mát, như thung lũng, bờ mương và đất mùn tơi xốp ở các vùng nhiệt đới. Rau má có các đặc điểm hình thái như sau:
- Rễ: Rễ cây có màu trắng kem, bao phủ bởi lớp lông tơ mỏng, với phần rễ chùm ở gốc và các rễ đốt mọc từ đốt thân.
- Thân: Thân cây nhẵn, mảnh và có tính bò lan, màu xanh lục hoặc ánh đỏ, có rễ phát triển tại các mấu thân.
- Lá: Lá mọc từ cuống dài từ 5 đến 20 cm, màu xanh và có hình thận. Cuống lá dài, đỉnh lá tròn, bề mặt trơn nhẵn và gân lá có dạng lưới hình chân vịt.
- Hoa: Hoa rau má có màu trắng hoặc phớt đỏ, mọc thành các tán nhỏ, hình tròn và gần sát mặt đất.
- Quả: Quả có bề mặt hình mắt lưới dày, mất khoảng 3 tháng để chín. Toàn bộ cây, bao gồm cả rễ, được thu hái thủ công sau khi trưởng thành.
Rau má có tác dụng gì?
Rau má là loại rau rất có lợi cho sức khỏe, thường được sử dụng như một loại rau sạch với nhiều cách chế biến đa dạng như làm rau sống, rau luộc, rau xào, nấu canh hoặc làm nước ép.
Trong y học cổ truyền, rau má được xem là một thảo dược với nhiều tác dụng hữu ích, thường dùng để điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng, như:
- Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI)
- Bệnh zona
- Các bệnh phong, tả, lỵ
- Bệnh giang mai
- Bệnh cảm thông thường, cúm, H1N1 (cúm lợn)
- Lao và bệnh sán máng
Ngoài ra, rau má còn hỗ trợ điều trị tình trạng mệt mỏi, lo âu, trầm cảm, rối loạn tâm thần, bệnh Alzheimer và giúp cải thiện trí nhớ.
Rau má cũng được sử dụng để chữa lành các vùng da bị thương, chấn thương, và hỗ trợ lưu thông máu, giúp điều trị cục máu đông ở chân và giãn tĩnh mạch.
Trong dân gian, rau má còn được dùng để trị say nắng, viêm amidan, viêm màng phổi, viêm gan, vàng da, lupus đỏ hệ thống, đau dạ dày, tiêu chảy, khó tiêu, viêm loét dạ dày, động kinh, hen suyễn và tiểu đường.
Trong y học Ấn Độ, rau má được coi là một loại thuốc bổ, giúp tăng cường dinh dưỡng và làm thuốc lợi tiểu. Một số nghiên cứu còn cho thấy cây này có tác dụng chữa loét đường tiêu hóa, thúc đẩy liền sẹo bên trong và bên ngoài. Rau má đôi khi được thoa trực tiếp lên da để chữa lành và giảm sẹo, bao gồm cả vết rạn da do mang thai.
Ăn rau má như thế nào thì tốt? Liều dùng bao nhiêu là đủ?
Giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho hay, Để việc tiêu thụ rau má mang lại hiệu quả tối ưu cho sức khỏe, cần lưu ý một số điều sau:
- Mỗi ngày chỉ nên uống một cốc nước rau má, tương đương khoảng 40g. Đối với các trường hợp mắc vấn đề về tuần hoàn máu ở chân như suy tĩnh mạch, có thể uống từ 60 đến 180mg chiết xuất rau má mỗi ngày.
- Không nên sử dụng rau má liên tục quá 6 tuần nếu không có sự chỉ định từ bác sĩ.
- Tránh dùng rau má cho những người có tiền sử mắc bệnh gan, hoặc những người đã từng mắc bệnh về tổn thương da hay ung thư.
- Liều lượng sử dụng rau má có thể thay đổi tùy theo độ tuổi, tình trạng sức khỏe và các yếu tố khác của mỗi cá nhân. Do đó, hãy tham khảo ý kiến của thầy thuốc hoặc bác sĩ để xác định liều lượng phù hợp.