Vitamin D là một chất trong nhóm các secosteroid có khả năng tan được trong chất béo, có vai trò bảo vệ duy trì hệ xương khớp, tăng cường sự hấp thu canxi cũng như photphas ở đường ruột, có mặt nhiều trong ánh nắng mặt trời, dầu gan cá, đậu nành, lòng đỏ trứng,…
- 5 Mẹo giúp bạn tiết kiệm cho một chuyến du lịch
- Thực phẩm giúp vết thương của bạn mau lành
- 5 Cách đơn giản phòng ngừa cảm lạnh
Vitamin D có vai trò quan trọng với cơ thể
1.Tổng quan về vitamin D
Theo Giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Vitamin D không phải một loại vitamin mà là một hormone. Nó có thể được cơ thể sản sinh ra dưới tác động trực tiếp của tia UVB có bước sóng 290 -920 mm trên da, chịu trách nhiệm trong việc tăng trưởng và bảo vệ cơ thể.
Vitamin D không được chính cơ thể tạo ra nhưng nó là một chất cần thiết cho quá trình phát triển của cơ thể.
Vitamin D gồm một nhóm seco-sterol có khả năng tan trong chất béo. Vitamin D được sản xuất trong da của động vật có xương sống nhờ tác động của bức xạ B từ tia tử ngoại. Vitamin D có mặt rất ít trong các thực phẩm tự nhiên. Các thực phẩm chứa vitamin D như là các loại dầu gan cá, nhất là những loại cá béo, gan và chất béo ở động vật có vú sống ở biển (hải cẩu và gấu vùng cực), hay những loại trứng gà được nuôi có bổ sung vitamin D vào, các loại dầu tăng cường vitamin D hoặc là các thực phẩm bổ sung khác như bột ngũ cốc. Hầu như trong cá có từ 200 IU/100g đến 600 IU/100g, cá trích có thể có đến 1600 IU/100g.
Có tổng cộng 5 dạng vitamin D là từ vitamin D1 cho đến vitamin D5. Và trong đó, vitamin D2 và D3 là 2 dạng chính, có công dụng chính liên quan đến sức khỏe con người. Cụ thể như sau:
- Vitamin D1 là hợp chất của ergocalciferol với lumisterol: Đây là loại vitamin rất ít gặp và tổng hợp thông qua phản ứng hóa học từ ergocalciferol(vitamin D2) và lumistrol trong cơ thể theo tỉ lệ 1:1.
- Vitamin D2 là ergocalciferol: Thường gặp trong thực vật và nguồn gốc từ cỏ linh lăng và một vài loại nấm (như portobello, nấm hương, nấm mỡ). Vitamin D2 chỉ hoạt thông qua phản ứng hóa học ở gan hoặc thận.
- Vitamin D3 là cholecalciferol: còn gọi là vitamin quang hóa nghĩa là loại này được tạo ra từ tác động của bức xạ tia cực tím UV trên tiền chất của nó là 7-dehydrocholesterol. Hiểu một cách đơn giản hơn thì đây là một loại vitamin mà cơ thể tự tổng hợp nhờ vào ánh nắng mặt trời qua da.
- Vitamin D4 là 22-dihydroergocalciferol: được tạo ra nhờ vào phản ứng hóa học giữa các vitamin D2, đây là loại hiếm gặp.
- Vitamin D5 là sitocalciferol: tương tự như vitamin D4, đây cũng là loại vitamin hiếm gặp và được tạo thành giống như vitamin D3 với thành phần 7-dehydrocholesterol nhưng quá trình tạo ra thì hoàn toàn khác.
2.Vai trò của vitamin D với cơ thể
1.Đối với người lớn:
– Giúp phòng ngừa các bệnh về xương khớp.
– Chúng còn làm có khả năng giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và ung thư, nhất là ung thư đại tràng, ung thư vú và tuyến tiền liệt.
– Có thể cải thiện được trí lực, ngăn ngừa suy giảm trí nhớ, đặc biệt với phụ nữ.
2.Đối với trẻ em:
Vitamin D có vai trò đặc biệt quan trọng với trẻ em đang trong giai đoạn phát triển, rất cần thiết cho trẻ từ những năm tháng đầu đời, giúp bảo vệ cũng như phát triển hệ xương khớp ở trẻ em, tham gia vào quá trình thúc đẩy hấp thu canxi và photphas tại ruột. Bên cạnh đó, chúng còn giúp điều hòa lượng canxi ổn định trong máu.
Trẻ sẽ dễ mắc bệnh còi xương, chậm tăng trưởng, chân vòng kiềng,… khi thiếu vitamin D.
Và chúng có khả năng tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ, giúp phòng chống những virus gây bệnh cảm cúm cũng như giảm nguy cơ nhiễm bệnh viêm đường hô hấp.
3.Đối với phụ nữ mang thai và cho con bú:
Vitamin D rất quan trọng với phụ nữ mang thai. Việc bổ sung đủ vitamin D trong khoảng thời gian mang thai và cho con bú, việc đó sẽ giúp các mẹ có hệ miễn dịch tốt chống lại các bệnh thông thường. Nhất là khi cung cấp đủ lượng vitamin D trong thai kỳ sẽ hạn chế bệnh tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật và thai nhi bị nhỏ.
3.Cách bổ sung vitamin D cho cơ thể
1. Tắm nắng đúng cách mỗi ngày:
Tắm nắng là một trong những cách bổ sung vitamin D nên làm mỗi ngày, nhất là đối với trẻ em và người lớn tuổi. Khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ tạo điều kiện tự tổng hợp vitamin D cho cơ thể. Khi bạn tắm nắng đúng cách có thể cung cấp cho cơ thể khoảng 90-95% vitamin D, cần tắm nắng ở nơi có nhiều ánh sáng và thoáng mát. Thời gian tắm nắng thường vào buổi sáng trước 8h, buổi chiều 16h-17h, mỗi lần tầm 15-20 phút, khi tắm nắng cần đội mũ, đeo kính râm và không bôi kem chống nắng.
Tắm nắng giúp bổ sung vitamin D cho cơ thể
2. Xây dựng chế độ ăn giàu vitamin D:
Theo cẩm nang sức khỏe cần ăn uống đa dạng, đủ 4 nhóm thực phẩm, sử dụng những thực phẩm có chứa hàm lượng vitamin D cao như cá (cá hồi, cá kiếm, cá mòi, cá thu,…), trứng (lòng đỏ trứng), gan bò, rau xanh, đậu nành, nấm,… Hoặc là sử dụng các thực phẩm bổ sung vitamin D như sữa, bột dinh dưỡng cho trẻ em, dầu cá, ngũ cốc, bột mì, bánh quy,…
Cung cấp cho cơ thể các thực phẩm giàu canxi như cua, tôm, cá, sữa và các chế phẩm từ sữa (sữa chua, bánh flan, phomat,…) Canxi trong sữa dễ hấp thụ hơn so với canxi từ các nguồn thực phẩm khác. Các loại cá nhỏ còn xương, tôm tép nguyên vỏ sẽ chứa nhiều canxi.
Cần ăn đủ lượng dầu mỡ cho bữa ăn để tăng khả năng hấp thu vitamin D. Bên cạnh đó, cần cung cấp đủ chất đạm, vitamin và các loại khoáng chất như magie, kẽm, khi tỷ lệ canxi/phospho cân đối việc hấp thụ canxi sẽ được tối ưu.
3. Sử dụng thuốc bổ sung vitamin D
Ngoài 2 cách ở trên, chúng ta có thể bổ sung thêm vitamin D thông qua việc sử dụng các thuốc bổ sung tăng cường. Có hai loại thuốc vitamin là vitamin D2 và vitamin D3, cả hai loại đều chủ yếu bổ sung để chống còi xương, giúp phát triển xương và tăng cường miễn dịch.
4.Tác hại của việc thiếu vitamin D
Theo giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội: Tác hại rõ nhất khi thiếu vitamin D đó chính là gây các bệnh về xương khớp như bệnh còi xương, loãng xương, cơ bắp yếu nên cơ thể dễ bị tổn thương, phát triển không cân đối và gây ra các vấn đề về răng. Việc thiếu vitamin D sẽ bạn mệt mỏi, thiếu sức sống.
Ngoài ra, nếu không bổ sung đủ vitamin D có thể làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn do hệ miễn dịch yếu cũng như nguy cơ ung thư hay các bệnh tim mạch cũng tăng cao, đặc biệt là chứng mất trí nhớ và suy giảm tinh thần.
Vì vitamin giữ vai trò vô cùng quan trọng nên mọi người cần lưu ý để bổ sung đầy đủ vitamin D cho cơ thể.
XEM THÊM: DUOCHOCVIETNAM.EDU.VN