Tật lê là một loại thảo được dùng nhiều trong các phương thuốc điều trị bệnh. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng của loại dược liệu quý này.
Giới thiệu cây tật lê
Tật lê được gọi với tên khoa học là Tribulus terrestris, Loại cỏ bò lan trên mặt đất, thường mọc hoang ở các bờ biển nhiều cành dài 2cm-3 cm, kép lông chim lẻ, 5-6 đôi lá chét đều, phủ lông trắng mịn ở mặt dưới. Hoa màu vàng , mọc riêng ở kẽ lá, cuống ngắn, 5 lá đài 5 cánh hoa., 10 nhị, 5 bầu ô. Hoa nở vào mùa hè. Quả nhỏ khô, gồm 5 vỏ cứng trên có gai hình 3 cạnh, dưới lớp vỏ dày là hạt có phôi không nội nhũ.
Theo y học cổ truyền, tật lê có vị đắng, cay, tính ôn có tác dụng bình can, hành huyết, tán phong, thắng thấp, dùng chữa các bệnh Nhức đầu, mắt đỏ, tích tụ, nhiều nước mắt, phong ngứa, tăc sữa. Những người huyết hư, khí yếu không dùng được. Dân gian thường dùng tật lê để chữa nhức vùng mắt, đau mắt, chảy nước mắt. Ngoài ra còn dùng làm thuốc bổ thận, trị Đau lưng, gầy yếu, tinh dịch không bền, chảy máu cam,lị, súc miệng chữa loét miệng.
Tật lê và một số tác dụng dược lý
Về tác dụng dược lý, bác sĩ, giảng viên tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM cho biết hoạt chất protodioscin trong cây tật lê có công dụng kích thích sinh lý: Tăng tần xuất yêu, tăng cường khả năng cương cứng của cậu nhỏ. Thành phần của Bạch tật lê không có chất nào có tính chất kích thích, khả năng tăng cường tình dục của cây thuốc này là do tác dụng lên hệ dưới đồi – tuyến yên dẫn đến tăng tiết nội tiết tố nam một cách tự nhiên.
Đơn thuốc Đông y chữa bệnh từ cây thuốc quý tật lê
Trị mờ mắt, đau mắt, ngứa hay chảy nước mắt Bạch tật lê 12 g, Bạch cúc hoa 9g, sắc 3 chén nước còn 2 chén, chia 2 lần uống sáng tối (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).
Chữa kinh nguyệt không đều, thấy kinh đau bụng: Tật lê 12 g, đương quy 12g, nước 400ml, sắc còn 200 ml, chia 2 lần uống trong ngày. Chữa đau mắt: Cho tật lê vào chén nước. Đun sôi. Hứng mắt vào hơi nước.
Chữa lở ngứa ngoài da Bạch tật lê 9g, Kinh giới 6 g, Thổ phục linh 6g, Ý dĩ , Thương nhĩ tử đều 3g, sắc uống (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).
Bên cạnh những lợi ích mà cây tật lê mang lại thì các lương y cũng khuyến cáo cho các bạn đọc rằng không dùng tật lê để chữa bệnh cho những người bị huyết hư, khí yếu.