WHO khuyến cáo: Sắt - Chất cần thiết cho trẻ dưới 6 tuổi

Thiếu sắt thường gây thiếu máu thường ở trẻ mẫu giáo từ 5 tuổi trở xuống. Thiếu sắt ảnh hưởng đến sức kháng, sự phát triển và nhận thức của trẻ

Vai trò của chất sắt trong cơ thể

Theo các bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM cho biết, Sắt là một chất dinh dưỡng quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển các tế bào trong hệ miễn dịch, tế bào máu và thần kinh. Ngoài ra, nó còn có vai trò trong việc điều hòa chuyển hóa năng lượng trong hoạt động thể chất và tham gia vào quá trình vận chuyển oxy từ phổi đến các bộ phận khác của cơ thể, giúp cơ bắp lưu trữ và sử dụng oxy hiệu quả.

Khi chế độ ăn thiếu chất sắt, người ta có thể gặp tình trạng thiếu sắt. Đặc biệt, thiếu sắt thường xảy ra ở trẻ em, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển tổng thể và gây ra thiếu máu nếu không được điều trị. Tình trạng này có nhiều mức độ, từ thiếu sắt nhẹ đến thiếu máu do thiếu sắt, khi đó máu không có đủ tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Thực tế, nguyên nhân chính gây thiếu máu thường được liên kết với thiếu sắt.

Có một số trẻ em không nhận đủ sắt vì nhiều lý do khác nhau, bao gồm:

Ăn uống không đủ chất
Khả năng hấp thu sắt kém trong chế độ dinh dưỡng
Tăng nhu cầu bổ sung sắt trong thời kỳ tăng trưởng
Mất máu do nhiễm giun sán

Khuyến cáo của WHO về bổ sung sắt cho trẻ

Theo WHO, vào năm 2011, có khoảng 300 triệu trẻ em trên toàn cầu bị thiếu máu do thiếu sắt. Trẻ em dễ bị thiếu sắt vì nhu cầu sắt tăng cao trong giai đoạn tăng trưởng nhanh, đặc biệt là trong 5 năm đầu đời. Thiếu sắt ở trẻ em liên quan đến nguy cơ mắc bệnh và suy giảm khả năng phát triển nhận thức cũng như hiệu suất học tập.

Nghiên cứu cho thấy bổ sung sắt hàng ngày cho trẻ từ 24 – 59 tháng tuổi có thể cải thiện:

Ferritin: Đánh giá hàm lượng sắt trong cơ thể, xác định tình trạng thiếu hoặc dư sắt.-
Nồng độ hemoglobin: Đây là một phân tử quan trọng điều khiển sự vận chuyển oxy bằng tế bào hồng cầu trong cơ thể.

WHO khuyến nghị tập trung vào việc bổ sung sắt cho trẻ từ 5 tuổi trở xuống, đặc biệt là ở những nơi có tỷ lệ thiếu máu ở trẻ nhỏ trên 40%, nhằm nâng cao nồng độ hemoglobin và cải thiện tình trạng thiếu sắt và thiếu máu.

Trẻ em cần bao nhiêu sắt?

Bổ sung sắt cho trẻ 3 tháng tuổi thường không cần thiết, vì trẻ đã có dự trữ sắt trong cơ thể từ lúc mới sinh. Tuy nhiên, theo thời gian, trẻ cần sự bổ sung sắt để thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển nhanh chóng. Nhu cầu sắt cho cơ thể tại các độ tuổi sẽ thay đổi như sau:

Bổ sung sắt cho trẻ 9 tháng: Khoảng 11 mg/ngày.
Bổ sung sắt cho trẻ 1 – 3 tuổi: Khoảng 7 mg/ngày.
Bổ sung sắt cho trẻ 5 tuổi: Dưới 10 mg/ngày.
Trẻ từ 9 – 13 tuổi: Khoảng 8 mg/ngày.
Trẻ từ 14 – 18 tuổi: Khoảng 15 mg/ngày (nữ) hoặc 11 mg/ngày (nam).

Bổ sung sắt cho bé trong bao lâu?

Theo các giảng viên tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho hay, Nếu bé sử dụng sữa công thức tăng cường sắt, bé có thể đã đủ sắt. Trẻ bú mẹ hoàn toàn nên thảo luận với bác sĩ về cách bổ sung sắt cho bé và sử dụng sản phẩm sắt có sẵn trên thị trường theo hướng dẫn chính xác.

Khuyến nghị chung về việc bổ sung sắt cho bé:

Trẻ đủ tháng: Bắt đầu bổ sung sắt từ 4 tháng tuổi và tiếp tục cho đến khi bé ăn nhiều hơn 2 khẩu phần mỗi ngày chứa chất sắt, ví dụ như ngũ cốc tăng cường hoặc thịt xay nhuyễn. Nếu bé được nuôi bằng sữa mẹ và cũng sử dụng sữa công thức tăng cường chất sắt như nguồn dinh dưỡng chính, thì không cần bổ sung thêm sắt qua thực phẩm. –
Trẻ sinh non: Bắt đầu bổ sung sắt từ 2 tuần tuổi và tiếp tục đến giai đoạn ăn dặm lúc 1 tuổi. Nếu bạn tiếp tục cho bé bú trong thời gian này và sử dụng sữa công thức tăng cường sắt như nguồn dinh dưỡng chính, không cần bổ sung sắt qua thực phẩm cho bé 1 tuổi.

Ngăn ngừa thiếu sắt ở trẻ em

Để ngăn ngừa thiếu sắt ở trẻ em, bạn có thể thực hiện các bước sau:

Cung cấp thực phẩm giàu chất sắt: Khi bắt đầu cho bé ăn thức ăn đặc (thường từ 4 – 6 tháng tuổi), ưu tiên thực phẩm chứa chất sắt như ngũ cốc, thịt xay nhuyễn, và đậu nghiền. Đối với trẻ lớn hơn, thức ăn giàu sắt bao gồm thịt đỏ, thịt gà, cá, đậu và rau bina.
Đừng quá lạm dụng sữa: Đừng cho trẻ từ 1 – 5 tuổi uống quá 710 ml sữa mỗi ngày để tránh gây thiếu sắt.
Tăng cường hấp thu: Vitamin C giúp tăng khả năng hấp thu sắt. Bạn có thể cải thiện khả năng hấp thụ chất sắt cho trẻ bằng cách cung cấp thực phẩm giàu vitamin C, như cam, quýt, dưa đỏ, dâu tây, ớt chuông, cà chua và rau xanh đậm.

Tóm lại, bổ sung sắt hàng ngày giúp tăng huyết sắc tố và ferritin, cải thiện tình trạng thiếu sắt và thúc đẩy phát triển nhận thức của trẻ.