Tìm hiểu công dụng của cây Sài đất đối với sức khỏe?

Trong lĩnh vực YHCT, cây sài đất thường được coi là một vị thuốc quý bởi khả năng chữa trị nhiều loại bệnh ở cả người trưởng thành và trẻ em. Sài đất có thể được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh như bệnh da liễu, bệnh về xương khớp và các bệnh nội tiết. Vậy, cây sài đất chính xác có các tác dụng gì?

Đặc điểm và cách nhận biết cây sài đất

Theo các Bác sĩ, giảng viên YHCT tại Cao đẳng Y Dược TPHCM, Cây sài đất, còn được gọi là xoài đất, cúc nháp, húng trám, ngổ núi,… thuộc họ cúc. Trong lĩnh vực nông nghiệp, đây là loại cây thường mọc hoang và phát triển mạnh mẽ, dễ tìm thấy ở nhiều vùng.

Sài đất là một loại cây thân thảo, thường lan ra trên mặt đất với thân có màu xanh. Thú vị ở cây này là thân cây lan ra bất kể nơi nào, thì rễ cũng mọc ra ở đó. Lá của cây sài đất mọc sát vào thân cây và có tương đối đối xứng. Lá này có các răng cắt sâu, bề mặt lá có lông thô, gần như không có cuống, và có hình bầu dục với hai đầu nhọn.

Ở một số vùng, người ta thu hoạch sài đất để sử dụng như một loại rau sống, trong khi ở những nơi khác, người ta trồng sài đất để làm cây cảnh. Cây sài đất thường được thu hoạch khi đang trong giai đoạn hoa nở và có nhiều ứng dụng khác nhau.

Cây sài đất có tác dụng gì?

Trong YHCT, sài đất được biết đến với khả năng cung cấp nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể và có khả năng điều trị nhiều bệnh phổ biến. Cây sài đất có tính mát, có tác dụng thanh nhiệt và giải độc, có hương vị chua chua ngọt ngọt, khá dễ ăn. Trong sài đất, chứa các hợp chất như dimethyl wedelolacton, norwedelic acid, cùng với nhiều muối vô cơ và một lượng lớn tinh dầu. Đặc biệt, cây sài đất còn chứa saponin triterpen, một hợp chất tương tự như saponin có trong nhân sâm. Cây sài đất có một số công dụng quan trọng, bao gồm:

Trị rôm sảy: Để trị rôm sảy ở trẻ, một trong những lợi ích chính của việc sử dụng cây sài đất là có khả năng điều trị. Để làm điều này, bạn có thể vò nát một nắm sài đất và đun nước từ đó để tắm cho trẻ. Sau đó, áp dụng nước này lên vùng bị rôm sảy và kết hợp việc sử dụng bã sài đất để xát nhẹ lên vết rôm. Quá trình này không chỉ giúp giảm ngứa mà còn giúp ngăn ngừa bệnh sởi. Hãy lưu ý rằng sau khi sử dụng nước sài đất, bạn nên tắm lại bằng nước sạch và lau khô trẻ.

Cây sài đất trị mụn: Cây sài đất cũng có khả năng trị mụn nhờ tính mát và khả năng thanh nhiệt giải độc. Bạn có thể sử dụng sài đất để làm thực phẩm trị mụn. Hãy kết hợp nó với một số loại thuốc đông y khác để sắc nước uống hàng ngày và kết hợp tắm bằng nước sài đất để giúp điều trị mụn nhanh chóng. Hơn nữa, bạn có thể giã nát sài đất và đắp lên những vết mụn mủ để giúp chúng xẹp nhanh hơn.

Thanh nhiệt thải độc: Cây sài đất cũng có thể được sử dụng để thanh nhiệt và giải độc cơ thể. Bạn có thể ăn nó như một loại rau sống trong bữa ăn hàng ngày, kết hợp với thịt cá và các loại thực phẩm khác để đảm bảo cơ thể được bổ sung đủ chất dinh dưỡng và thanh nhiệt giải độc cho gan, giúp cơ thể mát mẻ hơn. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, nên ăn từ 100g đến 200g sài đất mỗi ngày và tránh gây ra tác dụng phụ.

Một số bài thuốc đông y từ cây sài đất

Các Dược sĩ Cao đẳng Dược TPHCM cho hay, Sử dụng Sài đất có thể thực hiện qua nhiều cách khác nhau, bao gồm việc phơi khô, sử dụng nguyên chất hoặc nấu chế biến thành dạng cao để phù hợp với mục đích cụ thể. Tuy nhiên, khi đối phó với các loại bệnh khác nhau, quá trình này đòi hỏi việc kết hợp đất với các loại thuốc khác nhau để tạo ra một bài thuốc tùy chỉnh, nhằm đảm bảo hiệu quả tối đa.

Mụn nhọt: Hỗn hợp 30gr sài đất, 12gr thổ phục linh, 10gr ké đầu ngựa, 12gr bồ công anh và 10gr kim ngân hoa sau khi rửa sạch. Đun hỗn hợp này trong nước ấm để tạo thành một dạng thuốc, sau đó uống và tắm bằng nó để giúp loại bỏ mụn nhọt hiệu quả.
Viêm bàng quang: Sử dụng 35gr sài đất, 20gr bồ công anh, 16gr cam thảo đất và 20gr mã đề. Đun chúng trong 1 lít nước và nấu cho đến khi còn khoảng một phần ba nước. Lọc nước ra và uống sau bữa trưa và tối để giảm triệu chứng viêm bàng quang.
Viêm gan: Kết hợp 20gr sài đất, 20gr thổ phục linh, 12gr cam thảo đất và 20gr kim ngân, sau đó đun lấy nước cốt. Uống 200gr nước cốt mỗi ngày, chia thành 2 lần, mỗi lần 100gr, kiên trì trong một tháng để giúp thanh lọc cơ thể khỏi tình trạng viêm gan.
Cảm cúm: Sử dụng 10gr sài đất, 10gr kinh giới, 30gr kim ngân hoa, 10gr tía tô, 10gr cam thảo đất, 3gr lá sinh khương và 2gr mạn kinh đun chung với 4 chén nước. Đun dần với lửa nhỏ đến khi còn một nửa dung lượng ban đầu, sau đó chia thành 2 lần và uống hết trong một ngày. Lặp lại quá trình này trong 3 ngày để giúp kháng viêm. Để tăng hiệu quả, bạn có thể sử dụng sài đất, tía tô, kinh giới và cúc tần để đun xông hơi giúp giải cảm.